Fransa | Kontrat Dışı Özel Okulları Kısıtlayacak Tasarı Ne Anlama Geliyor?

Fransa’da merkez sağ UDI (Fr. “Union des Démocrates Indépendants”) Milletvekili Françoise Gatel tarafından sunulan ve özel okulların denetimini arttıracak yasa tasarısı 21 Şubat Çarşamba akşamı Senato’da 240 oyla kabul edildi.

Yasa Ne Öngörüyor?

Başlığı “Kontrat dışı özel okulların açılış prosedürlerini kolaylaştırmak ve güvenli hâle getirmek amaçlı yasa tasarısı” olan tasarı Gatel ve 60’dan fazla milletvekilinin öncülüğüyle sunuldu. Tasarı temelde 3 maddeye ayrılıyor. 1. Madde, kontrat dışı özel okulları açma prosedürlerini birleştirip, özel okul açılmasına itiraz etmek için belediye başkanları ile devlete verilen sürenin uzatılmasını  öngörüyor. Ayrıca bu okulların açılmasını önlemek için gerekçeler de arttırılıyor. Örneğin tasarıya göre öğretmenlerin veya okul müdürlerinin geçmişleri nedeniyle okul açılışına izin verilmeyebilecek.

Tasarının 2. Maddesine göre ise her okulun senede bir denetlenmesi öngörülüyor. Bu maddeye göre okulda “yasalara ve ahlaka aykırı, halkı rahatsız edecek aktivitelerin düzenlenmesi” okulun kapanması için yeterli olacak. 3. Maddede bu okullarda görev alan kişilerin en az 5 yıl tecrübeli olmaları şart koşuluyor.

Fransa’da Kontrat Dışı Okulların Durumu

Fransızca “Hors contrat” yani “kontrat dışı” olarak isimlendirilen bu özel okullar Fransız Milli Eğitim Bakanlığının müfredatına uymak zorunda olmayan, öğretmenlerin maaşları devlet tarafından karşılanmayan, kendi belirlediği dersleri ve metotları uygulama yetkinliğine sahip olan okullar. Özel okullar arasında yer alan ve masrafları aileler tarafından üstlenen bu “sözleşmesi olmayan okullar” Fransa’daki 12 milyon öğrencinin 65.000’ine, yani toplam öğrenci sayısının yüzde 0.5’ine hizmet veriyor.

Fransız Milli Eğitim Bakanı Jean-Michel Blanquer’e göre 2010’da kontrat dışı toplam 800 okul varken, bu okulların sayısı bugün 1300’den fazla. Dolayısıyla her ne kadar toplam öğrenci ve okul sayısı içerisinde ufak bir kitleyi teşkil etse de kontrat dışı okulların sayısında bir artış trendi söz konusu.

Yasa Tasarısıyla Hedef Müslüman Okullar Mı?

Kontrat dışı okulları daha “güvenilir” hâle getirme amacıyla ileri sürüldüğü iddia edilen tasarının sahibi Milletvekili Françoise Gatel, Senato’yu “çocuklara kaliteli bir eğitim vermek” ve “pedagojik yetersizlikler” ile “muhtemel radikalleşme riskleri” gibi argümanlarla ikna etti. Gatel’e göre “Özel Müslüman okulların sunduğu eğitim programları Cumhuriyetin değerleriyle uyumsuz.”

UDI Partisinin Başkanı Hervé Marseille ise bugün Fransa’da “kahve salonu açmanın okul açmaktan daha zor olduğunu iddia ederek kontrat dışı okullardan “radikal” grupların faydalanabileceğini iddia etti.

UEPM’i Ayağa Kaldıran Tasarı

Fransa Millî Görüş İslam Konfederasyonu’nun (CIMG) eğitim derneği olan “Özel Müslüman Eğitimi İçin Avrupa Birliği” (Fr. “Union Européenne pour l’Enseignement Privé Musulman” – UEPM) Başkanı Fatih Sarıkır konuyla ilgili bir açıklamada bulundu. Tasarı öncesi eğitim alanında çalışan Müslümanların fikirlerinin alınmamasının üzücü olduğunu belirten Sarıkır, Fransa’da hâlihazırda bazı okulların hiçbir neden yokken yılda 3 kez denetlendiğini vurguladı. Fransa’da özel okul açmanın zaten kolay olmadığını belirten Sarıkır, zor bürokratik süreçlerin ardından okulun diğer Avrupa ülkelerinden farklı olarak Fransa devleti tarafından da desteklenmediğini ifade etti. Fransa’da “kontrata tabi” bir okul olabilmek için en az 5 yıl beklemek gerekiyor.

UEPM tarafından “Birlikte, Alternatif Okulları Kurtarmak İçin” başlığı taşıyan imza kampanyasına göre tasarıyla öne sürülen “endişeli eğilimler” ve “radikalleşme endişesi” yalnızca Müslüman okulları yakından denetlemek ve yenilerinin açılmasını önlemek için bahaneler. Kampanyada tasarının Fransız Müslümanların geçirdiği zor zamanlarda belki de ihtiyaç duydukları en son şey olduğu belirtiliyor.

Fransa’da Özel Okulların Durumu

Fransa’daki özel okulların sadece yüzde 4’ü özel İslami okul statüsünde olmasına rağmen bu okullar Fransa kamuoyunda rahatsızlık doğuruyor. Özel okullar içerisinde Hristiyan okulların sayısı yüzde 25, Yahudi okullarının ise yüzde 6 oranında seyrediyor.

Özellikle Müslüman çocukların okul kantinlerinde etsiz yemekleri seçme, karma yüzme dersine katılma ya da başörtüsü yasakları gibi sorunlar karşısında Fransa’daki Müslüman aileler giderek daha fazla özel okulları tercih etmeye başladılar. (buka)